SODYUM KARBONAT (Na₂CO₃)
Genel Özellikleri
Kimyasal Adı: Sodyum Karbonat
Diğer Adları: Soda Külü, Çamaşır Sodası, Anhidrat Soda
Kimyasal Formül: Na₂CO₃
CAS Numarası: 497-19-8
Görünüm: Beyaz, kristal toz veya granül
Yapı: Alkali tuz
pH (1% çözeltide): 10 – 11 (bazik karakterdedir)
Koku: Kokusuz
Çözünürlük: Suda iyi çözünür
Faydaları
Asitleri nötralize eder, ortamın pH’ını yükseltir
Sert suyu yumuşatarak deterjanın etkisini artırır
Yağ ve protein bazlı kirleri kolayca söker
Cam, deterjan ve tekstil üretiminde yardımcı baz görevini görür
Çevre dostu bir temizlik katkısıdır – biyolojik parçalanabilir
Klor, fosfat gibi agresif kimyasallara gerek kalmadan temizlik sağlar
Kullanım Alanları
Deterjan ve temizlik ürünleri: Toz deterjanlarda, yüzey temizleyicilerde
Cam sanayi: Camın ergitme işleminde ana katkı maddesidir
Kimya sanayi: Sabun, boya, kağıt üretiminde pH düzenleyici
Su arıtma: Asitli suyun nötralizasyonunda kullanılır
Tekstil sektörü: Boyama ve yıkama işlemlerinde yardımcı kimyasal
Gıda sanayi: E500 koduyla kabartıcı ve pH düzenleyici (soda ash food grade)
Evsel kullanım: Yağ sökücü, lavabo açıcı, çamaşır katkısı
Kullanım Talimatı
Ev tipi temizlikte: 1 litre suya 1 – 2 yemek kaşığı eklenerek kullanılabilir
Sanayi tipi üretimde: %1 – %10 aralığında formülasyona katılır
Cam ve deterjan üretimi: Reçeteye göre yüksek oranda ilave edilir
Uygulama öncesi suyla tamamen çözündürülmesi önerilir
Gıda amaçlı kullanımda yalnızca gıda sınıfı soda kullanılmalıdır
Cilt teması varsa durulama yapılmalıdır
Teknik Özellikler (Tipik Değerler)
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Görünüm | Beyaz kristal toz |
| Kimyasal Formül | Na₂CO₃ |
| Saflık (min.) | %99 (anidro) – %98 (hafif nemli) |
| pH (1% solüsyon) | 10.0 – 11.5 |
| Yoğunluk (dökme) | ~0.85 – 1.05 g/cm³ |
| Erime Noktası | 851 °C |
| Suda Çözünürlük | Yüksek – 30°C’de 22g/100ml |
| Toksisite | Düşük |
Dikkat Edilecek Hususlar
Göze ve cilde temas ettiğinde tahriş edebilir – koruyucu ekipman önerilir
Solunması halinde burun ve boğazda tahriş yapabilir
Asidik maddelerle tepkimeye girerek karbondioksit gazı çıkarabilir
Aşırı dozda kullanımı gıda ürünlerinde tat değişimi yapabilir
Doğaya zararlı değildir, fakat yine de kontrollü kullanılmalıdır
Atık olarak kanalizasyona dökülebilir ancak büyük hacimlerde dikkatli olunmalıdır
Saklama Koşulları
Nemden uzak, kuru ortamlarda saklanmalıdır (nem aldığında topaklaşır)
Orijinal, kapalı ambalajında muhafaza edilmelidir
Güneş ışığı ve ısı kaynaklarından uzakta tutulmalıdır
Kraft torba, PE torba veya bidon ambalajlarda depolanabilir
Havadan nem çekebildiği için ortam rutubeti düşük olmalıdır