ASETİK ASİT
(Organik karboksilik asit sınıfında, keskin kokulu, çok yönlü kullanılan sıvı asittir.)
Genel Özellikleri
Kimyasal Adı: Asetik Asit
Kimyasal Formül: CH₃COOH
CAS Numarası: 64-19-7
Görünüm: Renksiz, berrak sıvı
Koku: Keskin, sirkeye benzer (yüksek konsantrasyonda oldukça yoğun)
Yapı: Zayıf organik asit – tek fonksiyonlu karboksilik grup içerir
Asitlik: pKa ≈ 4.76 (zayıf asit)
Formlar: %99 (buzlu asetik asit), %80, %50 gibi seyreltik çözeltiler
Faydaları
Güçlü kireç ve mineral çözücü etkisi vardır
pH düşürücü ve nötralize edici olarak yaygın kullanılır
Dezenfektan ve temizleyici özelliğe sahiptir (özellikle endüstride)
Gıda katkısı olarak E260 koduyla asitlik düzenleyici ve koruyucu görev yapar
Kimya sanayisinde reaktif ve üretim ara maddesi olarak çok değerlidir
Maliyet/performans oranı yüksek, kolay ulaşılabilen bir kimyasaldır
Kullanım Alanları
Endüstriyel temizlik ürünleri: Kireç çözücü, yüzey temizleyici
Tekstil sanayi: Boya sabitleyici, pH dengeleyici
Gıda sanayi: Koruyucu, tat düzenleyici (gıda sınıfı ise – E260)
Kimya üretimi: Vinil asetat, asetik anhidrit, ester ve solvent üretimi
Laboratuvar ve ilaç sanayi: Reaktif ve çözücü
Su arıtma: Koagülasyon kontrolü ve pH ayarı
Tarım: Pestisit ve gübre pH düzenleyici olarak
Kullanım Talimatı
Konsantre (%99) formlar seyreltilerek kullanılmalıdır
Kullanım oranı uygulamaya göre değişir:
Temizlikte genellikle %2 – %20,
pH ayarında %0.5 – %2,
Gıda katkısı olarak yalnızca onaylı saflıkta ve %0.3 altı
Seyreltme işlemi sırasında asidi suya yavaş yavaş dökerek karıştırılmalıdır (tersi yapılmaz)
Uygulama sonrası durulama gerekebilir (özellikle konsantre kullanıldıysa)
Teknik Özellikler (Tipik Değerler – %99 formu)
Özellik | Değer |
---|---|
Yoğunluk (20°C) | ~1.049 g/cm³ |
Moleküler Ağırlık | 60.05 g/mol |
Kaynama Noktası | 117 – 118 °C |
Parlama Noktası | 39 °C |
pH (%1 çözelti) | ~2.4 |
Suda çözünürlük | Tam çözünebilir |
Asitlik | Zayıf asit (karboksilik yapı) |
Görünüm | Renksiz sıvı |
Dikkat Edilecek Hususlar
Deri ve gözle teması tahriş ve yanıklara yol açabilir – eldiven ve gözlük şarttır
Solunması tahrişe neden olabilir – iyi havalandırma gerekir
Kuvvetli bir asittir, kostik ve bazik maddelerle karıştırılmamalıdır
Seyreltme sırasında ani ısı açığa çıkabilir – dikkatli karıştırılmalıdır
Metal yüzeylerde uzun süre kalırsa korozyon oluşturabilir
Gıda kullanımı için yalnızca gıda sınıfı saflıkta ürünler tercih edilmelidir
Konsantre formları yanıcıdır – yüksek sıcaklıktan uzak tutulmalıdır
Saklama Koşulları
Serin, kuru, güneş görmeyen ortamda saklanmalıdır
Plastik (HDPE) bidon, IBC tank veya cam ambalajda muhafaza edilir
Asitlere dayanıklı ekipman ve depolama alanı gereklidir
Alkali maddeler, oksitleyiciler ve metallerden ayrı tutulmalıdır
Depolama sıcaklığı: 10 – 30 °C
Raf ömrü: Uygun koşullarda 2 yıl