PAYET KOSTİK
(Katı formda Sodyum Hidroksit – NaOH)
Genel Özellikleri
Kimyasal Adı: Sodyum Hidroksit
Diğer Adları: Payet Kostik, Sud Kostik, Kostik Soda, Sodyum Lye
Kimyasal Formül: NaOH
CAS Numarası: 1310-73-2
Görünüm: Beyaz, opak, kristal veya payet formda katı
Koku: Kokusuz
Yapı: Kuvvetli inorganik baz
Suda çözünürlük: Çok yüksek – çözünürken ısı açığa çıkar
Faydaları
Asitleri nötralize eder, ortamın pH’ını yükseltir
Yağları, proteinleri ve organik atıkları parçalayarak güçlü temizlik sağlar
Sabun, deterjan, tekstil, kimya ve metal sanayi için temel kimyasaldır
Sıvı formdan daha uzun ömürlü, stabil ve taşımaya elverişlidir
Konsantre kullanımıyla daha ekonomik çözümler sunar
Çözündüğünde yüksek alkalilik sağlayarak etkili yağ sökücü olarak çalışır
Kullanım Alanları
Temizlik sektörü: Endüstriyel yağ sökücü, lavabo açıcı
Kimya sanayi: Sabun ve deterjan üretimi
Gıda sanayi: Zeytin işleme, nişasta ve şeker rafinasyonu
Kağıt ve selüloz sektörü: Lif çözündürme ve beyazlatma
Su arıtma tesisleri: Asit giderici ve pH düzenleyici
Metal sanayi: Yüzey temizliği, pas giderme öncesi yağ alma
Tekstil sektörü: Pamuk şişirme (mercerizasyon), iplik açma
Kullanım Talimatı
Payet form suda çözülerek sıvı kostik hazırlanır:
Örnek: 1 kg NaOH → ~2.2 litre %30’luk sıvı kostik verir
Hazırlarken daima kostik suya eklenmelidir (aksi tehlikelidir!)
Uygulama oranı kullanım alanına göre değişir:
Temizlik: %1 – %5 çözelti
Sabun üretimi: Yağ miktarına göre stoiki oran
Gıda: %0.1 – %1 (sadece gıda sınıfı ürünle)
Kullanımda mutlaka eldiven, gözlük, maske kullanılmalıdır
Teknik Özellikler (Tipik Değerler)
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Görünüm | Beyaz, kristal/payet formda |
| Saflık (NaOH) | Min. %98 – %99 |
| Erime Noktası | 318 °C |
| Kaynama Noktası | 1388 °C |
| pH (1% çözeltide) | 13 – 14 |
| Yoğunluk (katı) | ~2.13 g/cm³ |
| Çözünürlük (20°C) | ~111 g / 100 ml suda |
| Toksisite | Aşındırıcı, zehirli değildir ancak koruyucusuz kullanım tehlikelidir |
Dikkat Edilecek Hususlar
Çok güçlü aşındırıcıdır – cilt, göz ve solunum yollarını yakabilir
Solunması veya yutulması hayati tehlike oluşturur
Su ile tepkimesi sonucu yoğun ısı açığa çıkar, sıçrama riski vardır
Asitlerle karıştırıldığında şiddetli reaksiyon meydana gelir
Nem çekici (higroskopik) özelliği vardır – havayla teması engellenmelidir
Kullanım sonrası ambalaj ağzı sıkıca kapatılmalıdır
Saklama Koşulları
Kuru, serin ve nemsiz ortamlarda saklanmalıdır
Havadaki nemle tepkimeye girerek yapısını ve saflığını bozar
Orijinal, sızdırmaz kraft torba, PE torba veya varil içinde muhafaza edilmelidir
Güneş ışığı, ısı kaynakları ve asitli kimyasallardan uzak tutulmalıdır
Açık alanda depolanacaksa mutlaka üstü kapalı, nemden korumalı olmalıdır