HİDROKLORİK ASİT (HCl)
Genel Özellikleri
Kimyasal Adı: Hidrojen Klorür çözeltisi
Kimyasal Formül: HCl (suda çözünmüş form)
CAS Numarası: 7647-01-0
Görünüm: Renksiz veya hafif sarımsı, keskin kokulu sıvı
Koku: Yoğun, keskin ve boğucu (klor benzeri)
pH: 1 (çok güçlü inorganik asit)
Uçuculuk: Yüksek – buharı asidiktir
Konsantrasyon: Genelde %30 – %37 arası ticari saflıkta bulunur
Faydaları
Güçlü bir asitik temizleyicidir, tortu ve kireçleri hızla çözer
Metal yüzeylerdeki pas, korozyon ve oksitleri giderir
Asidik reaksiyonlar için endüstride temel reaktandır
pH ayarlama, asit baz dengelemesi ve nötralizasyon görevlerinde etkilidir
Uygun oranlarda kullanıldığında ekonomik ve güçlü bir çözücüdür
Yüzey hazırlığı ve kaplama öncesi aktif temizlik sağlar
Kullanım Alanları
Endüstriyel temizlik: Kazan, boru, tank iç yüzey temizliği
Metal sanayi: Asitleme (pickling), pas sökme
İnşaat sektörü: Seramik, fayans ve beton artıklarının temizliği
Su arıtma: pH düşürme, kireç çözme
Kimya sanayi: Reaksiyon başlatıcı ve pH ayarlayıcı
Gıda ve içecek sanayi: (E507 – yalnızca gıda sınıfı form için) pH düzenleyici
Ev tipi uygulamalar: Tuvalet ve lavabo temizleyicilerinde düşük oranda kullanılır
Kullanım Talimatı
Kullanım oranı alana göre değişir:
Ağır temizlikte: %10 – %30 seyreltilmiş çözelti
pH düşürücü olarak: %1 – %5 çözelti
Daima asit, suya dökülerek seyreltilmelidir (tersi tehlikeli reaksiyon yaratır)
Uygulama sırasında eldiven, maske, gözlük ve koruyucu önlük şarttır
Uygulama sonrası yüzey bol su ile durulanmalıdır
Gıda sınıfı olmayan ürünler gıda ile temas ettirilmemelidir
Teknik Özellikler (Tipik Değerler – %33 HCl)
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Görünüm | Renksiz – açık sarı sıvı |
| Yoğunluk (20°C) | ~1.16 – 1.18 g/cm³ |
| pH (1% çözeltide) | <1 |
| Kaynama Noktası | ~110 °C (çözeltiye bağlı) |
| Parlama Noktası | Yok (alev almaz) |
| Uçuculuk | Yüksek (HCl buharı çıkarır) |
| Çözünürlük | Suda tamamen çözünür |
Diksuslarkat Edilecek Hususlar
Aşındırıcıdır – cilt, göz, solunum yolları için ciddi tahriş edicidir
HCl buharı solunum yolu tahrişine ve boğulma hissine neden olabilir
Metal yüzeylerle temasında hidrojen gazı çıkararak patlama riski oluşturabilir
Alkali kimyasallarla (örneğin kostik) karıştırılmamalıdır – şiddetli reaksiyon
Yutulması hayati tehlike oluşturur
Uygulama sırasında kapalı alanda mutlaka havalandırma yapılmalıdır
Çevreye dökülmemeli – kontrollü bertaraf gerektirir
Saklama Koşulları
Serin, kuru, havalandırmalı ve kapalı alanlarda muhafaza edilmelidir
Polietilen (HDPE) bidon, asit dayanıklı IBC tank veya kaplamalı tanklarda saklanmalıdır
Metallerle doğrudan temas etmemelidir – korozyon riski
Güneş ışığı, ısı ve nemden uzak tutulmalıdır
Asidik buhar çıkışı nedeniyle kapaklar sıkıca kapatılmalıdır
Asit ve alkali kimyasallar aynı depolama alanında bulunmamalıdır
ADR ve tehlikeli madde yönetmeliklerine uygun şekilde taşınmalı ve depolanmalıdır